Odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności? – To możliwe
Uprawomocnienie się wyroku skazującego na karę pozbawienia wolności skutkuje, iż kara ta co do zasady podlega niezwłocznemu wykonaniu. W Kodeksie karnym wykonawczym ustawodawca przewidział jednakże zarówno obligatoryjne, jak i fakultatywne odroczenie wykonania bezwzględnej kary pozbawienia wolności. W jakich zatem przypadkach można starać się o odroczenie wykonania kary?
Zapraszamy do zapoznania się z poniższym artykułem.
Odroczenie obligatoryjne, a fakultatywne
Jak już wskazano, Kodeks karny wykonawczy przewiduje obligatoryjne i fakultatywne odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności. Czym te dwa pojęcia się różnią?
Obligatoryjne odroczenia wykonania kary to sytuacje, w jakich sąd z mocy ustawy zobowiązany jest odroczyć wykonanie kary pozbawienia wolności, jeżeli wszystkie przesłanki ustawowe zostały spełnione. Fakultatywne odroczenie wykonania kary obejmuje natomiast sytuacje, w których sąd może, ale nie musi orzec o odroczeniu kary. W tym zakresie wszystko zależy oczywiście od spełnienia przesłanek ustawowych, ale także od woli sądu.
W tym miejscu warto także nadmienić, iż zarówno obligatoryjne, jak i fakultatywne odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności jest możliwe wyłącznie wtedy, kiedy nie rozpoczęto jeszcze wykonania kary. Niemożliwe pozostaje zatem wnioskowanie o odroczenie wykonania kary w trakcie jej wykonywania.
Obligatoryjne odroczenie wykonania kary – art. 150 k.k.w.
Zgodnie z przywołanym art. 150 k.k.w., obligatoryjne odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności następuje w wypadku stwierdzenia u skazanego choroby psychicznej lub innej ciężkiej choroby uniemożliwiającej wykonanie kary. W takich przypadkach odroczenie wykonania kary następuje do momentu ustania przeszkody.
Ustawodawca wskazuje jednocześnie, iż pod pojęciem „ciężkiej choroby” należy rozumieć taki stan skazanego, w którym umieszczenie go w zakładzie karnym może zagrażać życiu lub spowodować dla jego zdrowia poważne niebezpieczeństwo.
Konkludując, choroba psychiczna jest zatem zawsze podstawą obligatoryjnego odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności i stanowi dostateczną podstawę do wszczęcia postępowania w tym przedmiocie. Natomiast inna choroba tylko wtedy stanowi podstawę odroczenia, gdy jest chorobą „ciężką”, więc należy ustalić wtedy, czy pobyt skazanego w zakładzie karnym mógłby zagrażać życiu skazanego lub spowodować dla jego zdrowia poważne niebezpieczeństwo, a o uznaniu danej choroby za ciężką w rozumieniu komentowanego przepisu decyduje obecny (aktualny) stan kliniczny skazanego (tak: Postanowienie SA w Lublinie z 15.06.2012 r., II AKzw 581/12, LEX nr 1293497).
Fakultatywne odroczenie wykonania kary – art. 151 k.k.w.
Sąd może, ale nie musi orzec o odroczeniu wykonania kary pozbawienia wolności gdy:
- natychmiastowe wykonanie kary pociągnęłoby dla skazanego lub jego rodziny zbyt ciężkie skutki – wtedy odroczenie może nastąpić na okres do jednego roku;
- skazanie następuje wobec kobiety ciężarnej oraz osoby skazanej samotnie sprawującej opiekę nad dzieckiem – w tym przypadku odroczenie może zostać orzeczone na okres do 3 lat po urodzeniu dziecka;
- liczba osadzonych w zakładach karnych lub aresztach śledczych przekracza w skali kraju ogólną pojemność tych zakładów – odroczenie następuje na okres do jednego roku, przy czym odroczenia nie udziela się skazanym, którzy dopuścili się przestępstwa z zastosowaniem przemocy lub groźby jej użycia, skazanym w ramach recydywy podstawowej i wielokrotnej, skazanym działającym w zorganizowanej grupie przestępczej, a także skazanym za przestępstwa przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, jeżeli zostały popełnione w związku z zaburzeniami preferencji seksualnych.
Odroczenie może być udzielone kilkukrotnie, jednakże jego łączny czas nie może przekroczyć jednego roku, a w wyjątkowych przypadkach – 3 lat. Okres odroczenia biegnie od dnia wydania pierwszego postanowienia w tym przedmiocie.
Podkreślenia wymaga, iż odroczenie wykonania kary nie oznacza, że skazany nie ma żadnych ograniczeń. Na czas biegu okresu odroczenia Sąd może bowiem zobowiązać skazanego do podjęcia określonych działań tj.:
- podjęcie starań o znalezienie pracy zarobkowej
- okresowe zgłaszanie się do wskazanej jednostki Policji
- poddanie się odpowiedniemu leczeniu lub rehabilitacji, oddziaływaniom terapeutycznym lub uczestnictwu w programach korekcyjno-edukacyjnych
Kontrola wykonywania przez skazanego nałożonych na niego obowiązków odbywa się poprzez zarządzenie przez Sąd zebrania informacji w ramach wywiadu środowiskowego przeprowadzonego przez kuratora sądowego.
Wniosek o odroczenie wykonania kary pozbawienia wolności
Orzekanie o odroczeniu wykonania kary następuje na wniosek skazanego lub jego obrońcy. Wniosek taki powinien zawierać przede wszystkim:
- podstawę żądania odroczenia kary
- dokładnego opisanie stanu faktycznego
- przedstawienie dowodów na poparcie wniosku
Sądem właściwym do odroczenia wykonania kary pozbawienia wolności jest sąd orzekający w sprawie w pierwszej instancji i do tego Sądu należy złożyć wniosek. Od wniosku należy także uiścić należną opłatę sądową w kwocie 80 zł.
Podsumowanie
Odroczenie wykonania kary jest możliwe w przypadku, gdy osoba skazana spełnia określone warunki, takie jak np. posiadanie rodziny na utrzymaniu lub konieczność prowadzenia działalności gospodarczej. To, czy wykonanie kary pozbawienia wolności zostanie odroczone czy też nie, zależy od indywidualnej sytuacji osoby skazanej oraz od decyzji sądu. Odroczenie wykonania kary jest jedną z możliwością, która warto rozważyć, a nasza Kancelaria oferuje w tym z zakresie szeroką pomoc prawną już na etapie konstruowania wniosku.
Zapraszamy do kontaktu.